کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، یکی از نهادهای تربیتی مبتنی بر اوقات فراغت در نظام تعلیم و تربیت کشور است. این مؤسسه از دو بخش اصلی تشکیل شده است: «سازمان اداری و مراکز تربیتی». سازمان اداری، شامل مدیرعامل، معاونت پژوهشی، معاونت تولید، کارشناسان ادبی، فرهنگی و هنری، معاونت فرهنگی، و … می‌شود. مراکز کانون، کتابخانه‌هایی هستند که کودکان و نوجوانان بنا به علاقۀ خود و امکانات مرکز می‌توانند در فعالیت‌های چهل و دوگانۀ تربیتی شرکت کنند.

از آنجایی که برای تحلیل جامع یک سازمان، باید کلّ آن را بررسی نمود. بنابراین، تحلیل عملکرد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مستلزم واکاوی دقیق همۀ اجزای سازمانی – اعم از ساختار اداری و بدنۀ اجرایی- می‌باشد. اما تحقیق حاضر، پژوهشی مقدماتی است تا بتوان بر مبنای آن مسائل و مشکلات موجود در مراکز و کتابخانه‌های کانون را شناسایی و حل نمود. بنابراین تلاش گردیده تا با نگاهی آسیب‌شناسانه به مراکز کانون و فعالیت‌هایی که در این مراکز انجام می‌شود، مسائل موجود در این مراکز شناسایی شوند.

از طرفی حاصل تلاش ساختار اداری سازمان –  البته با کمی اغماض در مورد معاونت تولید – در مراکز نمود می‌یابد. لذا یکی از مهم‌ترین معیارهای سنجش عملکرد این سازمان، مراجعه به مراکز و کتابخانه‌های آن است. با توجه به این که پژوهش حاضر قصد ارزش‌یابی تمامی اجزای کانون پرورش فکری را ندارد، از مطالعه و تحلیل سایر اجزای سازمان صرف‌نظر شده و به تحلیل آنچه در مراکز اتفاق می‌افتد اکتفا می‌شود. بنابراین می‌توان گفت که مسألۀ اصلی این پژوهش، استخراج مجموعه مسائل مراکز کانون پرورش فکری است.

—————————————————————————————————–

سال انجام: ۱۳۸۹

پژوهشگران: احمد بنی‌اسدی، علی پارسانیا، معصومه توکلی، احمد خدایی نصر، حبیب الله رحیم پور ازغدی، زهرا مینایی و مجتبی همتی فر